داکتر اکرم عثمان
داکتر اکرم عثمان
«مزرعهء دهقان»
چاپ منقح مجموعهء اشعار غلام سرور دهقان
به همت الحاج محمد يوسف نظری
ادبيات
عارفانه از جايگاه بلند و ارجناکی در ادبيات ديرينسال ما برخوردار است.
تصوف و اشراق و عرفان با جلوه های گونگون در فرهنگ ما خود را نشان داده و
در مقاطع مختلف به عنوان انگيزهء خيزش های اجتماعی يا پناگاهی آرامبخش به
کار رفته است.
رکود دراز آهنگ، عدم امنيت اجتماعی و عدم مصئونيت در برابر ستم بی بند و بار و عريان سلاطين، امرا و متوليان قدرت اعم از مذهبی و سياسی، نبود نهاد های مدنی و قانونی به مثابهء حافظ حقوق رعيتِ لگدمال شده، انسان متعارف جامعهء ما را ناگزير به دنياگريزی، انزواگزينی و عزلت نشينی کرده و بعضاً آنها را واداشته که سر در گريبان بکنند و دلزده از دنيا و ابنای آن، مغاره نشين شوند. اما کثيری از عرفای ما اعم از شاعر، نويسنده، محقق و متتبع، عرفان را چون سلاحی به ضد احجاف اجتماعی و نابرابری تاريخيت يافته و حق کشی و بهره کشی انسان از انسان بکار برده اند و در مواردی سکان رهبری مردم را در گرماگرم نبرد بدست گرفته اند.
همچنان شماری از سخن سرايان عارف ما چون مولينا جلال الدين بلخی، سنايی غزنوی، خواجه عبدالله انصاری و ديگران انديشه های عرفانی را در چهارچوب تيوری های فلسفی و مضامين اخلاقی تيوريزه کرده اند که از چاشنی عصيان و منطق اضداد و تعاليم اخلاقی برخوردارند؛ از آنجمله از ديالکتيک هگل ميتوان نامبرد که تا حدود زيادی ملهم از مضمون مدون فلسفهء اضداد، تکامل و تقابل در مثنوی مولوی بلخی برخوردار می باشد.
از آنجا که در باب «مزرعهء دهقان» مجموعهء شعر های شادروان غلام سرور دهقان دانشمندانی چون جناب محمد يوسف نظری ويراستار، گردآورندهء اشعار و ناشر ديوان دهقان و مرحوم مغفور استاد علی اصغر بشير، شاعر شرين کلام معاصر آقای رازق فانی و دانشمند گرانمايه جناب ابوذر ويسی مقلات مبسوط و ارزشمندی نوشته اند، اين هيچمدان صلاح می بيند که از مشتاقان اشعار و افکار غلام سرور دهقان آرزو ببرد که آن مقالات ارزشمند را از نظر بگذرانند و دريابند که در سدهء اخير چه بزرگمردانی، شعر و فرهنگ ما را غنامند کرده اند. شايسته ذکر است که ادبيات شناس فرهنگدوست جناب يوسف نظری در جريان چندين سال تقلا و کوشش با هزار زحمت شعر های چاپ شده و چاپ ناشدهء دهقان را گرد آورده و توسط «انتشارات کاوه» نشر کرده است.
بی ترديد چنين کاری يک خدمت جليل ميهنی است. جای شادمانی و تبجيل فراوان است که خانوادهء فرهنگدوست و فرهنگپرور «نظری» عشق و علاقهء شانرا به فرهنگ ما در عمل نشان داده اند و با گردآوری و نشر بهترين کتابها، بخش گرانی از آثار بزرگان نظم و نثر ما را از محاق فراموشی و تباهی نجات داده اند.
کانون قلم افغانها در سويدن با حقشناسی و قدردانی فراوان کوشش اين خانواده جليل القدر را به ديدهء تحسين می نگرد و از خوانندگان «فردا» ميخواهد که در موازات مساعی آنها، در راه احيای مفاخر علمی و ثقافتی ما بکوشند و انتشارات کاوه را چه از راه ابتياع نشرکرده هايش و چه از راه معرفی آن کانونِ خدمتگزار به ديگر دوست داران کتاب مدد برسانند.