منار جام در فهرست آثار فرهنگی جهان
( پرتو نادری )
پس از این تاریخ باستان شناسی ا فغانستا ن روز بیست و هفتم جون دوهزارو دو میلادی را به حیث یک روز مهم و پر افتخار به حافظه خواهد داشت.
افغانستان محل تلاقی چندین تمدن بزرگ جهانیست و از این نقطه نظر فکر می شود که این کشور دارای یکی از ارزشمند ترین گنجینه های باستان شناسی جهان است.
با این حال این نخستین باریست که سازمان آموزشی و علمی - فرهنگی وابسته به سازمان ملل متحد – یونسکو – در همین روز(( منار جام)) را در جلسه یی که در شهر بوداپست مرکز مجارستان راه اندازی شده بود در فهرست آثار مهم جهان ثبت کرد.
این جلسه که به وسیلهء دانشمند کشور هنگری(( Tamas Fejerdy)) گرداننده گی می شد علاوه بر منار جام هشت اثر و ساحهء فرهنگی دیگر از کشور های آلمان مصر هنگری هند ایتا لیا و مکسیکو نیز در فهرست آثار فرهنگی جهان جا داده شده اند.
بدینگونه هم اکنون هفتصدو سی اثر یا ساحهء فرهنگی طبیعی و طبیعی- فرهنگی در فهرست آثار مهم فرهنگی جهان جا دارد.
اساسا افغانستان به سال((1982)) میلادی از یونسکو خواسته بود تا منار جام در غور تندیس های بودا در بامیان حوزهء باستانی آی خانم در تخار و ساحهء باستانی شهر هرات را در فهرست آثار فرهنگی جهان جای دهد.
از آن شمار منار جام نخستین اثر فرهنگی افغانستان است که به حیث یک اثر فرهنگی جهانی پذیرفته شده است.
در ارتباط به تند یس های بزرگ بودا دیگر سخنی و تقاضایی نمی تواند در میان باشد. برای آن که درماه مارچ سال گذشتهء میلادی طالبان با استفاده از انبوه مواد منفجره و شلیک سلاح های ثقیل آن دو تندیس بی نظیر جهان را در فهرست فاجعهء فرهنگی خویش ثبت کردند.
حالا آن دو جایگاه خالی می تواند برای نسل های آیندهء افغانستان و جهان بیانگر وحشت گروهی باشد که به هیچ قیمتی حاضر نبودند از خنگ بربریت خویش فرود آیند و سرانجام سر بر سر جهالت خویش کردند.
این روز ها بحث هایی در ارتباط به بازسازی تندیس های بودا این جا و آن جا جریان دارد.
استاد امان الله حیدر زاد یکی از پیکره سازان نام آو ر کشور و عضو انجمن پیکره سازان ایالات متحد امریکا اظهار اماده گی کرده است که او می تواند پیکر های بزرگ را در همیاری با شاگردانش ظرف چند سال آینده بازسازی کند. به همین گونه از هم اکنون شماری از کشور های ذیعلاقه آماده شده اند تا هزینهء چنین بازسازیی را بپردازند.
با این حال شماری از باستان شناسان افغانستان اظهار نظر می کنند دست کم جایگاه خالی تندیس کوچک بودا باید همچنان خالی نگهداری شود.این شمار باستان شناسان افغانستان بر این باور اند که این جایگاه خالی می تواند خود تندیسی بوده باشد از جهالت طالبان و آن هم در هزارهء سوم - گروهی که بی علاقه نبودند تا هشیاری و ایمان مردم را نیز با ریش و شلاق اندازه گیری کنند.
برای خواندن مکمل اين مطلب، به شکل PDF، لطفاً روی اين نوشته کليک کنيد.