نوشته : امید آذرخش
پروفیسور امان الله " حیدرزاد"
هنرمند والایی از تبار "مانی" و "بهزاد"
مبتنی بر اسناد تاریخی معتبر و آثار برجا مانده از تمدن های گوناگونی که در سرزمین باستانی ما : آریا نای کهن، خراسان بزرگ و بالاخر «افغانستان» کنونی سپری شده است، می توان با جرات ادعا کرد که نیاکان با فرهنگ ما در زمره هنرمند ترین مردمان عالم بوده اند.
تندیس های "بامیان" پیکره های "طلا تیپه" و " هده" نگاره هایی در هرات، بلخ، بدخشان، بغلان، کاپیسا، کندهار، گردیز، کابل، و میناتور های زیبایی که در بناهای تاریخی و مناره های قدیمی در سراسر قلمرو میهن ما به چشم می خورد، دلیل روشنی بر هنرمندی، هنر پروری و هنر آفرینی مردمان ما در ادوار مختلف تاریخ، می باشد.
اما این سیمای وزین هنری - تاریخی کشور ما با نمایش خشن فرهنگ ستیزی و هنر کشی طالبان در بامیان که منجر به نابودی بزرگ ترین پیکره های ﺍﻳﺴﺗﺍﺪﻩ «ﺑﻮﺪﺍ »، ﺩﺭ دنیا شد و بخشی از میراث فرهنگی جهان را نابود کرد، خدشه دار گردید. افکار عامه دنیا که معلومات تاریخی شان عمق ندارد و منحصر به رسانه های گروهی می باشد با تماشای تصاویر این فاجعه دردناک هنری از رسانه های تصویری به این گمان افتادند که گویا «افغانان» ارزش آثار هنری را نمی دانند و چشم تعصب، ذوق زیبا پسندی و هنری پروری را از آنان سلب کرده است.
بدین ترتیب کار دشمنان مردم افغانستان در ارائه یک تصوری خشن و فرهنگ ستیز از ملت ما، ذهن مردمان جهان را انباشته است.
خوشبختانه، با نمایش آثار هنری هنرمند گرانقدر استاد امان الله "حیدرزاد" پیکر تراش، نگارگر و مدال پرداز نامبردار کشور، در تالار با شکوه ساختمان مرکزی «سازمان ملل متحد»، که با حضور شخصیّت های بزرگ ملی و بین المللی برگزار شد، سبب افتخار و غرور هر هموطن ما و هنردوستان جهان گردید.
این امر، یکبار دیگر ثابت ساخت که خون هنر پروری و هنر آفرینی با قوت تمام در رگ های فرزندان برومند نیاکان با فرهنگ ما هنوز هم جریان دارد و اینک در سده بیست یکم عیسایی، استاد "حیدرزاد" هنرمندی از دیار «مانی» و «بهزاد»، در سطح جهانی می درخشد و با ارایه عالی ترین آفریده های هنری در پیکر تراشی، نگارگری و مدال پردازی به بالاترین سکوی افتخار در پایتخت هنر و اقتصاد جهان یعنی شهر "نیویورک" نایل می آید.
این نمایشگاه هنری با اهمیت به تاریخ هفتم اپریل سال 2008 ع.در تالار هنرهای «سازمان ملل متحد»، گشایش یافت و تا 18 اپریل به روی هنر دوستان کشور های مختلف گشوده بود.
اولین هنرمند از دیار ما که در طول این سال های دراز توانسته آثارش را در ساختمان مرکزی «ملل متحد» در شهر نیو یورک به نمایش بگذارد، آقای استاد «حیدرزاد» هنرمند و پیکره تراش انگشت طلایی «افغانستان» می باشد.
آثار ایشان که شامل مجسمه سازی، پیکره تراشی، نقاشی، هنر مدال سازی،آراسته گی و دیزاین می باشد، قبل از اینکه به مقصد نهایی شان یعنی «افغانستان» برده شود، در «ا.م.امریکا» به نمایش گذاشته شد که توجه خاص اشخاص سرشناس جهان، دیپلوماتان، هنرمندان و جمعی کثیری از افغانان خارج از کشور را بخود جلب کرد.
این نمایشگاه توسط عالی جنابان ظاهر «طنین» سفیر کبیر «افغانستان» در «سازمان ملل متحد»، استاد «حیدرزاد» هنرمند توانای کشور با حضور چهارصد تن اشتراک کننده عالی مقام از سراسر جهان، به شمول منشی عمومی ملل متحد، «خلیل زاد»، سفیر کبیر ایالات متحده امریکا در ملل متحد و انجنیر احسان الله «بیات»، رئیس بنیاد «بیات»، افتتاح گردید. توام با این نمایش بی سابقه، غذاهای خوش مزه و لذیذ افغانی همراه با نغمه های موسیقی اصیل کشور با نوای دل انگیز رباب، پذیرایی از مهمانان را با شکوه تر ساخته بود.
آقای استاد «حیدرزاد» همواره شعار «هنر در خدمت مردم» را بر لب دارد .وی همواره در گذشته و حال زمینه های رشد هنرمندان جوان افغان را از جمله مسولیت های وجدانی خود دانسته و می داند .او، در این راستا از هیچ گونه تلاش دریغ نکرده است. ایشان دانشکده هنرهای زیبا را با تلاش بی پایان تاسیس نموده اند که امروز هنرمندان افغان را در سطح بین المللی می پرورد و آموزش می دهد. آقای استاد «حیدرزاد» می خواهد هنرش را در خدمت مردم قرار دهد و از تجربه تلخ هنرمندان نامور سابق مانند استاد «غلام محمد میمنگی» که اثرش هایش بعد از وفات پراگنده و ناپدید شدند، درس عبرت بگیرد. وی می خواهد یک مرکز فرهنگی و موزیم هنر معاصر را در «افغانستان» ایجاد نماید، و تمام آثار خویش را که شامل پیکره ها، نگاره ها، طرح ها و مدال ها می باشد، در آن جا برای همیشه به نمایش بگذارد، تا نسل جوان هنرمند و هنر دوست کشورمان از آن ها الهام بگیرند و با ذهنیّت و ایده های جدید آشنا شوند و آنرا در آفرینش های خود بکار برند.
قابل تذکر است که آقای استاد «حیدرزاد» هیچ گاهی نخواسته برای تمویل پروژه هایش و یا انتقال آثارش به کشور عزیزمان از مراجع و یا موسسات خارجی یاری و مدد بخواهد. به باور وی آثار هنری ایشان بحیث ثروت هنری افغانان برای افغانان و به یاری افغانان هنردوست باید به داخل کشور انتقال یابد.
در این نمایشگاه، خوشبختانه آقای انجنیر احسان الله «بیات»، رئیس بنیاد «بیات» و یکی از تاجران پیشگام «افغانستان» وعده دادند که در قسمت فرستادن آثار استاد "حیدرزاد" به «افغانستان»، ایشان را یاری رساند و مسئولیّت بسته بندی فنی و ارسال آثار هنری را به افغانستان بدوش گرفتند.
قابل ذکر است که انجنیر احسان الله «بیات» همواره مردم «افغانستان» را در شرایط رنج بار و سخت کمک نموده و احساسات و عواطف نیک خود را نسبت به مردم «افغانستان» تبارز داده است.
اینجانب وظیفه خود میدانم تا از این عمل نیک که گامی در راه گسترش و پیشرفت هنر در کشور می باشد، ابراز سپاسگذاری و شکران نمایم .
توجه ﻭ علاقه بخصوص همگان در نمایشگاه به بخش دیگری از آثار گرانسنگ آقای استاد «حیدرزاد» جلب شد. این بخش "خوشنویسی اسلامیک" بود که به شکل هنر مدرن در آورده شده بود. ذهنیّت آفرینش این نوع ناگارش خط نویسی اسلامی، به شکل هنر معاصر، زمانی در ذهن ایشان خطور کرد، که وی در اپریل سال 1982، در کتابخانه های متعدد، کار تحقیقی در مورد نوع، کیفیّت خط و سنگ مقبره، سلطان «محمود غزنه یی»، را انجام می دادند. در آن زمان توجه استاد "حیدرزاد" را خطوط مختلف، بخصوص خط «کوفی» یا «کوفه یی»، جلب نمود و او را تحت تأثیر خاص قرار داد.
خط یا قلم «کوفی» در روی کاغذ شکل دو بعدی را دارد. آقای استاد «حیدرزاد»، در صدد آن شد که این شیوه را انکشاف دهد و به شکل سه بعدی در آورد. خوش نویسی، به شکل معاصر که از ابتکارات و آفرینش های آقای استاد «حیدرزاد» به شمار می رود، سبک هنر شرقی و غربی را به شکل مختلط در بر گرفته است. البته قابل تذکر است که آفرینش ها هیچ نوع نماد مذهبی ندارد و ابتکار جدیدی می باشد که برای هر بیننده دست باز می گذارد تا متناسب به قوهء تصور، اندوخته های ذهنی و تخیّلات شان از آن برداشت نمایند.
آخرین روز نمایش آقای استاد «حیدرزاد» مصادف بود به روز سخنرانی پاپ «بندیکت ﺷﺍﻧﺯدهم»، رهبر کاتولیک های جهان در تالار سخنرانی های ملل متحد که تعداد کثیری از بیننده گان را بر علاوه اشخاصیکه بشکل سیاح و جهانگرد از ملل متحد و آثار ایشان دیدن می کردند، به سوی آثار هنری کشانید. در این نمایش با شکوه که مورد تشویق و علاقه فراوان قرار گرفت، تعداد شرکت کننده گان و بیننده گان به مراتب بالاتر از حد توقع بود.
آقای استاد «حیدرزاد» هموراه توانسته است توسط آثار هنری گرانقدرش در سراسر جهان باعث سربلندی و افتخار مردم «افغانستان» باشد.
برای این شخصیّت قابل افتخار که همیشه خود باوری و اعتماد به نفس را به هموطنان خود به ارمغان می آورد، سلامتی کامل و عمر طولانی آرزو می کنیم تا با فراغت بیش تر آثار بازهم بیشتر و به تری بیافریند و به گنجینه هنری معاصر «افغانستان» بیا فزاید.
هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق ثبت است بر جریده عالم دوام ما
«»«»«»«»«»«»