آصف بره کی

                                           "جلسه ی مشترک"



همین که وارد سالن شدیم، نام های خود را روی کاغذ مخصوص حاضری نوشته، سپس ر فته جایی نشستیم. پس ازچند لحظه انتظاردرحالی که هنوزآمد آمداشترا ک کننده گان جلسه ازشهرهای دور ونزدیک ادامه داشت، یکی ازسکرتر های سیاسی بسته کاغذی بدست گرفته، سرفه کرد و حاضرین رابخودمتوجه سا خت. آنگاه درحالی که منسوبان سفارت ویکعده ازافغان های مقیم کشورمیزبان نیزدرصف جلویی سالون جلسه نشسته بو د ند، سکر تر سیا سی ازجابرخاست و باسرفه دوم خطا ب به سفیر، منسوبان سفارت وسایرین گفت:
...پیشنهاد میکنم جلسه ی مشترک حاضر را بااخذ رای علنی حاضران بصورت رسمی افتتاح کنم. سکرترسیاسی جریان جلسه رابااخذ رای حاضران رسمیت داد وسپس رئیس جلسه را (که فقط خوداش یگانه کاندید بود) و ترکیب هیئات رئیسه رانیزبارای گیری علنی تصویب نمود وازهیئات رئیسه خواست بجاهای معین کنارمیزخطابه بنشینند.
رئیس بخاطرپیشبردکارجلسه ازجمع حاضران کمسیو ن های کاری جلسه ی مشترک راباشرح زیر پیشنهاد کرد:
برای “کمسیون ثبت و تحریر” سه نفر، یک رئیس، یک معاون و یک عضو. برای “کمسیون تفتیش و بازرسی” پنج نفر، یک رئیس، یک منشی، معاون اول منشی، معاون دوم منشی و یک عضو.
دراین حال پیش ازآن که در مورد طرح کمی کمسیون ها رای گیری شود، بحث آزاد درموردترکیب کیفی کمسیون هااعلان گردید.یکی ازحاضران مجلس پیش از ابراز نظر در مورد ترکیب کیفی در مورد ترکیب کمی کمسیون ها با خواستن پوزش گفت که"سگ زیادتر ازرمه" به چه مقصداست. با آن که رئیس جلسه را چنین سوالی با لحن خیلی بی ادبانه وغیرمترقبه غافلگیرساخته بود، ولی بازهم چیزی بخود نگرفته، چنین پاسخ داد:
“... وظیفه کمسیون ثبت وتحریر عبا ر ت است از ثبت ورونویس تمام جریان جلسه درکتاب خاص جلسات. وظیفه کمسیون تفتیش وبازرسی عبارت است ازتحقیق، بررسی و تعین مجازات به افراد غیر حاضر وکسا نی که دراین جلسه باشکوه مشترک نیروهای ملی، مترقی وبخاطر معرفی سفیرصا حب نو نا وقت آمده اند..."
بدنبال آن کدام شخصی از ردیف های آخر سالن که حتما” سرش بوی قورمه میداد”، ازجابرخاسته جر وبحثی درمورد دوتن ازافرادی براه اندا خت که در ترکیب کمسیون تفتیش وبازرسی پیشنهادشده بودند.دلیل میآ ورد، درترکیب این کمسیون ها وحدت حزبی درنظرگرفته نشده است. به اضافه این اشخاص شایستگی عضویت دراین کمسیون های مهم را هم ندارند. حرف های نامبرده هنوزتمام نشده بودکه رئیس جلسه باعصبانیت گفت :“... رفیق بنشین گپهایت سر وپا ندارند وزیاد پرحرفی کردی، وحدت چه معنا دارد، همه چپی ودارای یک ایده هستیم، اجازه بدهید کس دیگری هم است که دست بلندکرده وشاید که نظرسازنده تری ازما وشما داشته باشد، حرف بزند.”
نفراول بنشست ومثل "شرشیطان" کس دیگری برخاست واضافه نمود، من نظراین رفیق راتایید میکنم این نشانه وحدت نیست و...بودن این افراد رادرترکیب این کمسیون مهم (تفتیش وبازرسی) مناسب نمی بینم.اینبار رئیس جلسه باعصبانیت بیشترواردجریان حرف های سخنران دوم شد،با صدای جدی وغضبناک گفت:“... لطفا نظریات تخریبکا رانه تانرا بموقع دیگری بگذارید وفضای جلسه باشکوه حاضررا برهم نزنیدتاپیش نماینده گان نیروهای ملی، مترقی...وسفیرصاحب نو ذهنیت بدی خلق نشود.” واینبار خوداش بخاطر روشن ساختن ذهنیت سفیروسایرین، تمام اتهامات وارده با لای آن دوتن رایکایک ردکرد، درمقابل ازطول سابقه حزبی ، پختگی سن وسال وتجربه دوتن انتقادشونده بحیث افراد مناسب درجای مناسب تو ضیحات لازمی ارایه کرد.وسرانجام درپایان گفتگو، ترکیب کمی وکیفی کمسیون های کاری جلسه ی مشترک هم به اتفاق آرا تصویب شد.وبرنامه کار جلسه چنین پیشنهاد گردید:
۔ قرائت زنده گینامه مختصر سفیرصاحب نو
۔ بیانیه سفیر صاحب خطاب به محصلان
۔ خط ومشی سیاسی ودیپلوماتیک سفارت تحت قیادت سفیرنودرمورد محصلان.وسایراتباع افغان مقیم این کشور.
۔ پخش اخطاریه ی شماره سه صدوشصت ونه سفارت (تنها درجریان همین سال) درمورد گشت وگذاردانشجویان اطراف سفارتخانه های کشورهای غربی و امپر یا لیستی.
۔ خط ومشی سیاسی سفارت درمورد ترمیم وبازرسی بنای هفت سال رنگ ناشده سفارت، چمن سوخته وچهارسال دروناشده، واررسی ازباغچه سفا رت شامل یک درخت ”کور” چارمغز ودو درخت آلوی “خسکی، تحکیم وحدت حزبی واتحاد نیروهای ملی ومترقی اروپا، آسیا، اقیانسیه، افریقا، امریکای لاتین ، کارابین، آسترالیا، قطب شمال وقطب جنوب".

یک ساعت و چهل و پنج دقیقه ازآغاز جلسه گذشته بود، رئیس جلسه به اجرای ماده اول برنامه پرداخت.
به اجازه رفقا ودوستان!
رفیق ... سفیرنوسه دیپلوم داکتری، چهاردیپلوم ماستری، شش دیپلوم فوق بکلوریا وچندسند وغیره وغیره ...ازچندین انستیتوت وچندین شهراتحادشوروی در رشته های اقتصاد، سیاست ودیپلوماسی دارد، سال های درازی در امور خرید و فروش قالین، قالینچه، روده خرد و بزرگ، پشم سیاه،بادام تلخک وشیرین،نخود سیاه، نصوار پل متک، خسته وپسته، سنگ های تزئینی وتعمیراتی، پوستین وپوستینچه، کاه زرد وسفید، پنبه مالوچ ، زغر، کنجد، کنجاره، شیرین بویه وغیره در وزارت های ما لیه و تجارت ایفای وظیفه نموده است. ( کف زدنهای بی پایان(
پس از معرفی، سفیرصاحب نوازجایش بلندشد وبرابرمیزخطابه قرارگرفت. پس از تعارفات معمول چیزهای هم خطاب به محصلان گفت، بیانیه اش راباچند شعار انقلابی پایان بخشید.
رئیس جلسه ازسفیر نوبخاطرایرادبیانیه ی مهم که شامل رهنمودهای نیزبود،اظهار امتنان کرده، سپس درمورد آن نظر تائیدی حاضران مجلس را مطالبه کرد.
هنوزاین پیشنهاد رئیس جلسه پایان نیافته بود، که دوسه تنی از میان حاضران بنوبت بیانیه های تائیدی شانرا از روی کاغذ ایراد کردند.بدنبال آنها سکرتردرجه چند درامورمحصلان نیزبا اظها ر پشتیبانی ازبیانیه سفیرگفت،“...دراین اواخر اطلاع حاصل کرده ام در اتاق های یکعده ازمحصلان ما دراین کشورعکس یکی ازشخصیت های سابقه دارحزبی که دیگرنه تنها رهبرحزب نیست حتی قیدحیات هم نیست کنار عکس"رامبو"ودیگرهنرمندان "هالیوودی" نصب میباشد.این ها اگرباما قصد زورآزمایی دارند، پس بیایین مثل مردها مقابل ما ایستاد شون که زورخوده مالوم کنیم، ازدست "رامبو" ویک رهبرمرده چه می آید" بعلاوه دقیقااطلاع دارم کدام محصلی دیگرعکس امام خمینی را نیزدرجوف اسناد شخصی “یابکسک پیسه“ خودنگهداری می کند، این شخص اگرچپی اس دیگه ای خمینی پرستیش چیس؟ واطلاعی هم دردست است که یک محصل گستاخ که حتی حال حا ضرهم بین ما وشمانشسته، به شخص رفیق گرباچف دشنام داده وبه نام مقدس شان اهانت کرده، از ایشان بنام”قورمه چوف”یادآوری کرده، گفته است اگراورهبرحزب پیشروشوروی که حزب پیشروکارگران جهان باشد، بزودی سوسیالیزم جهانی بدست اوناکام می شود.”خیرباشه مااین شخص رابموقع بسزای اعمالش میرسا نیم، فعلا جای تصفیه حساب نیست چون روی سفیرصاحب نوبسیارنازک است.من خطاب به سایرافرادنیزمیگویم که حرف ها ی ماراجدی بگیرند، اگر درسلیقه واعمال شخصی خود تجدید نظر نکنند ، بسزای اعمال خود خوا هند رسید.
کدام کس دیگری به تائیدازبیانیه سکرترامورمحصلان برخاسته، گفت: در بعض اتاقهاحتی پوسترهای هنرمندان سینمایی هند درکنارعکس های رهبران حزبی و دولتی برحال و رهبران کارگران جهان متوفی نصب میباشند.
باشنیدن این حرف پیشانی رئیس جلسه بلافاصله چین خورد وتاچیزی بزبان آورد، سکرتراقتصادی ازصف هیئات رئیسه بزودی نوبت گرفته بالحن ملائمی گفت:“ خوب عکس وپوستر هنرمندان سینمایی هندآنقدربد وزیانمندنیستند، اما صرف خواهش مااینست که پوسترهای هندی راجدا وکمی دورتراز عکس های رهبران حزبی ودولتی و رهبران کارگران جهان نصب کنند تابهم خلط نشوند.ما وشمابایدبه حساسیت مساله یعنی موضع گیری های مثبت سیاسی دولت هند درقبال مسائل افغانستان نیزتوجه کنیم.وازسوی دیگر بسیاری مردم کشورفلم های هندی راازگذشته های دور تاامروزدوست دا رند". سکرترتجارتی اینراگفت وبازکمی خندید وخیلی دوستانه خطاب به حاضران اینراهم اضافه کرد:"...دوستان ورفقا کسی که انارکلی، سیتا گیتا،آواره، جگنو، پاکیزه ومیرانام جوکرراندیده باشددست خوده بلندکنه!".همه بخنده شدند واین یاداشت مثل محجون افلاطونی به خوشحالی روانها اثرگذاشت. اودرپایان سخنان خود چنین گفت:.." بنا بی دلیل هم نیست که چندی پیش جناب (سنیلدت) هنرپیشه بزرگ سینمای هند بدعوت رسمی ودوستانه دولت افغانستان درراس یک هیئات عالیرتبه دولت، پارلمان، حکومت وانجمن هنری سینمای جمهوری هند به کابل تشریف آورده بود. هیئات نامبرده با رئیس جمهوری کشورملاقات های رسمی وغیررسمی چندین جانبه انجام داد. هیئات متذکره بریاست جلالتمآب (دت) پس ازپایان دوره کو تاه اقامت شان دریک کنفرانس مطبوعاتی بعلاوه اظهار رضایت بی پایان ازجریان سفر، مهمانوازی، دریافت تحایف ودیگر سخاوتمندی های دولت و مقامات رسمی افغانستان همچنان به این واقعیت عینی و مثبت نیزاشاره کرد که دولت ومردم افغانستان پس ازانقلاب طی چند سال کوتاه رشد بیسابقه یی کرده اند، بخصوص این که ماراخورد وبزرگ مردم اینجا ازقصر ریاست جمهوری تاکوچه وبازاربنام می شناسند.آقای (سین. دت) همچنان از دست آورد دیگردولت انقلابی یادآ وری کرده، گفت، رهبران حزبی ودولتی افغانستان هریک با زبان فصیح هندی بدون تر جمان باماصحبت کردند".
رئیس جلسه به تائیدازاظهارات سکرتراقتصادی گفت:“...مادیپلوماتان و حاضران مجلس، این موفقیت بزرگ دولت و حکومت انقلابی را درعرصه سیاست خارجی و بین المللی یک دستآورد بزرگ خوانده، ازآن حمایت وقدر دانی میکنیم. واگررفقا موافق باشند، توافقنامه ی مشترک پشتیبانی خودراطی یک قطعنا مه ای تائیدی جلسه حاضربه امضای همه حاضران به کشورارسال می کنیم.
پس ازآن آتشه فرهنگی سفارت درزمینه جنبه های هنری سفرهیئات رسمی وعالیرتبه جمهو ری هند به کابل اظهاراتی جالبی کرده درجایی گفت:”...هیئات هند درجریان برنامه ضیق وکوتاه شان که بیشتردربرگیرنده دیدارها ودعوت های خاص بارهبران عالیرتبه حزبی و دو لتی بود، با وجود آن چنددقیقه فارغ شدند بامسولین وکارمند ا ن سینما توگرافی کشور نیزدیداری انجام دهند. جانبین طی دیدار کوتاه با عجله تمام در موردسابقه، حال وآینده صنعت فلم دردوکشور تبادل نظر کردند. بعلاوه جانب افغانی ازپیشرفت هائی که اخیرادرزمینه صنعت سینماتوگرافی کشور صورت گرفته به هیئات هندی معلومات ارایه کرد.
رئیس هیئات هند متقابلا با ابرازحسادت مثبت گفت :“ ... معلومات درزمینه پیشرفت های سینماتوگرافی افغانستان برای ما غیرباور کردنی، حتی شوک دهنده بود.”
باوجود این “اعتراف سیاسی ودیپلوماتیک“هیئات هندی جانب افغانی بازهم در مو ردچگونگی جریان فلمبرداری چندین فلم هنری، علمی ومستند افغانی بجانب مقابل معلومات دادکه ازجمله داستان وسناریوی“پروازبچه یتیم به کیهان، تفنگداران بااحسا س، کارگردست پرآبله، چکش وسندان، دهقان وتفنگ” بسیار چشمگیربودند.
دیپلومات دیگرسفارت بدنبال توضیحات بالا، پیرامون سابقه صنعت فلم درافغانستان معلو مات مختصرارایه کرد. وی حتی انگیزه های نشو و نمای صنعت فلم رادرخود هند ازخاک های امروزی افغا نستان قلمداد نمود .دیپلومات نامبرده ضمن اجرای یک سرفه عمدی ومعنا داری اول روبه هیات رئیسه بعد روبه حاضران سالون گفت، “... هموپیروزخان که اس اصلا ازطرپای ما، ازغز نیس!.”
کس دیگری ازجمع حاضران نوبت گرفته گفت، اگرچنین گپایی درمیان با شد، پس بایدازحشمت علیخان نیزیادآوری کنیم، زیرااودراصل ازقلعه حشمت خان است وقراراطلاعات دقیق هنوزنشانه هایی ازقلعه ی ویران پدری اش پابرجاست. دراین موقع سروصداهایی بلندشد.چندین دستی به یکباره بلندشده، هرکدام میخواست اول حرف بزند.وضع هیجان انگیزی پیشآمده بود.بسیارگپ های دراین موردته وبالا شد که نظم جلسه را برهم زد.امارئیس جلسه جریان گفتگوهارا تحت کنترول خود درآورد.وبه داوطلبان به ترتیب نوبت میداد، حرف بزنند. اشتراک کننده یی از صف های میانی جلسه برخاسته پرسید: “...اگه ایطوگپاباشه چرا پس از”دنی حسین” هم نام نمیبرید؟ اوآخرازمناطق ...ما بود.ازمیان هیئات رئیسه کسی حرف های نفرقبلی را قطع کرده، در مقابل گفت:“ اگر اینطورگپهای خویشاوندی ووطنداری باشه پس اجداد”حمیتابچن”هم به دشت شادیان میرسندکه دراسپ سواری شهرت بسزایی داشته.به روایت یک مورخ ومنتقد نامدارهنری افغان(دربخش هنر فلم) که سال های دراززنده گی رادرتحقیق و تماشای فلم های هندی سپری کرده وحتی در سینما ها ی "فرخی" و"میوند" در قطار اول سالون پائین جای همیشگی داشته وبیشتراز هرکس دیگرنزدیک به واقعه و واقعیت بوده گفته است، اصل نام خانواده گی پدران حمیتابچن زمانی“ حمید چپنداز” بوده که آهسته آهسته به “همیتاچپن” وامروزه به حمیتابچن تبدیل شده است. حمیتابچن به همین دلیل اخیراغرض تثبیت سابقه قومی وقبیله یی خودبه آنجارفته وازجریان بزکشی که خود درآن شخصا سهم گرفته، فلم برداری کرده است.وبه اضافه پس از”چاپندازان، چپن پوشان، قره قلی داران، پکول پوشان ودیگرپهلوانان موفق افغان، اونیزچندباربزبیچاره ی افغان رابه دائره حلال برده وآورده است .
بحث داغ جلسه ی مشترک وحدت نیروها... ومعرفی سفیرنومرا بیاد گذشته های دورودرازی برد.درمن خاطرات آتشین نوجوانی، مکتب گریزی ها، بیکاری ها، بی روزگاری ها، پریشان حالی ها وتماشای فلم های هندی رازنده سا خت.گرم خیا لات خود بودم.کسی ازپهلوی راست باتکان بازوگفت ایستا دشوکه انترناسیونال نواخته میشود، ختم جلسه است.



 

اجتماعی ـ تاريخی

صفحه^ء اول