آصف بره کی ـ کابل

چشمنداز به لویه جرگه ی صلح:

قشر سیاسی در حال تحول افغانستان

لویه جرگه مشورتی سه روزه ی افغانستان که همین اکنون وارد سومین روز برگزاری خود شده است، به هدف بحث روی چگونگی گفتگوهای صلح با مخالفان مسلح (طالبان) فرا خوانده شده است.

این جرگه صرف نظر از این که از سوی چه کسانی تحریم شده و صرف نظر از این که رسانه های ملی و بین المللی آنرا چگونه ارزیابی می کنند، از دید تاریخی و اجتماعی درتاریخ نزدیک به 40 سال اخیر بحران خونین افغانستان یک رویداد بی مثال سیاسی و اجتماعی است.

یکی از بزرگترین جهات مهم و با اهمیت این جرگه در آن است، که برای نخستین بار در ترکیب اشتراک کننده های خود برخلاف جرگه های سنتی پیشین نماینده گان واقعی مردم سراسر کشور را که بیشتر آنان خود قربانی و متحمل مصیبت های ناشی ازاین بحران خونین بوده اند، دارد.

اهمیت ترکیب اشتراک کننده گان این جرگه درآنست که برای نخستین بار جریان برگزاری آن ازسلطه ی مستقیم احزاب و گروهای سیاسی و افراد سرشناس ( به استثاء استاد سیاف) ذیدخل در بحران 40 سال اخیر افغانستان، که میراث عملکرد شان تا کنون بیشتر خلق بحرانهای پی در پی، کشتار افراد بیگناه، ویرانی زیربناها و درهم شکستن نظام های سیاسی  بوده، برون شده است. و با ترکیب 30% اشتراک زنان و همچنان سهم بیشتر جوانان که به نماینده گی از باشنده گان سراسر افغانستان در آن حضور دارند، از جهات بسیار ارزنده و سازنده ی این جرگه می باشد.

بنده که جریان این لویه جرگه را از روز نخست برگزاری تاکنون از نزدیک دنبال می کنم، نمی توانم این احساس شگفتی خودرا پنهان کنم که جامعه ی کشور جنگزده ی امروز افغانستان از دید فرهنگ سیاسی و اجتماعی تا چه حد به کمال و جمال خود رسیده است. و آنچه اشرف غنی رئیس جمهوری در سخنرانی افتتاحیه ی روز نخست لویه جرگه گفت، “…قشر سیاسی کشور در حال تحول است …” یک سره حرف بجا بوده است. من اعتقاد دارم که دستآوردهای سیاسی و اجتماعی این لویه جرگه در سمت و سو دادن مثبت جریانات آتی کشور بسیار چشمگیر ومانده گار خواهد بود.

یکی دگر از برجستگی و بیسابقه بودن این جرگه درآنست که همه اشتراک کننده گان با مسولیت تمام روی چگونگی آوردن صلح پایدار و آبرومند و شرایطی که در گفتگوهای صلح عنقریب با نیروهای مخالف مسلح (طالبان) دنبال خواهد شد، بحث و اظهار رای می کنند. که ارکان مهم این بحث و تبادله نظر ها در اصل روشن بینی، دوراندیشی و ژرف نگری آنها نهفته است.

از دگر جهات مهم و با اهمیت این بحث ها پرداختن به مسایل بیخی و کلیدی هنجارهای جاری کشور است. و همچنان طرح مکانیزم و چارچوب برای گفتگوهای صلح با مخالفان مسلح برای آوردن صلح پایدار و آبرومند با حفظ دستآوردهای چند سال اخیر و نظام سیاسی کنونی. این برخورد بازتاب روشن تغیرتفکر قشر جدید سیاسی و همچنان بلوغ فرهنگ سیاسی جامعه امروز افغانستان است. یکی از جلوه های این تغیر اشتراک فعال مردم در تعاملات مهم سیاسی کنونی از طریق این لویه جرگه می باشد، که برای اتخاذ تصامیم مهم سیاسی درگفتگوهای جاری صلح برای تعیین سرنوشت آینده ی کشور اهمیت حیاتی دارد. این بدان معناست که دگر حلقات سیاسی حاکم 40 سال اخیر نمی توانند به تنهایی و به نماینده گی از سود و زیان ساختارهای حزبی، تنظیمی و قومی خویش در زد و بند با محافل بین المللی و منطقوی ذیدخل در بحران جاری افغانستان بدون اراده و خواست حقیقی مردم بر سرنوشت آتی کشور معامله کنند.

همچنان به صراحت می توان گفت که کمرنگ بودن بحث ها و سخنرانی های کلیشه ی، شعاری و خود داری از بحث های بیمورد روی مسایل قومی به هدف ایجاد کشمکش های سیاسی از جلوه های خوب دگر این لویه جرگه می باشد. همچنان خوشبختانه ندادن مجال به مطرح ساختن سود و زیان فردی و برچیدن بساط داد و گرفت های سیاسی میان احزاب و تنظیم ها خلاف آنچه در جرگه های پیشین و رویدادهای مشابه در گذشته واقع شده است، اهمیت لویه جرگه ی جاری را استثایی می سازد.

کابل