کارزار
«هر باله، بیر کتاب» «هر ماشوم، یو کتاب»، «هرکودک، یک کتاب» و «هرچاغه بر کتاب»

دو و نیم سال پیش ذبیح مهدی با من تماس گرفت و پیشنهاد کرد یک کتاب کودک را که با سه دانشجوی افغانستانی دیگر در توکیو ترجمه کرده بودند، ویرایش کنم. پذیرفتم. ویرایش کردم و به این ترتیب کتاب «زغالی‌گک» آماده شد. در جریان کار با هم صحبت کردیم و قرار شد مؤسسه «گهواره» را بسازیم. از ابتدا روی چند اصل به توافق رسیدیم:

– گهواره به تمام نویسنده‌گان، شاعران تمام زبانهای افغانستان برای جلب همکاری مراجعه می کند (البته آنهایی را که می شناسیم و می دانیم حرف ما را به زمین نمی اندازند)؛
– گهواره وارد سیاست و مسائل دینی-مذهبی نمی شود؛
-گهواره با توجه به نیاز خاص کودک افغانستان کتاب تولید/ترجمه می کند؛
– کتاب‌های گهواره ارزش های عام بشری را تبلیغ می کنند.

آستین برزدیم و وبسایت را تاسیس کردیم. دوستان عزیزم داکتر منیر احمد، فاروق فردا، عمر ننگیار، آقای صمیم، بانو فرشته بیگم، محمد حسن تولقین و ده ها نویسنده و مترجم فارسی زبان به این ندا لبیک گفتند. حالا حدود چهل و پنج عضو داریم. بیش از صد کتاب آمادهٔ نشر داریم. حدود صد کتاب به زبان های پشتو، فارسی و اوزبیکی منتشر کرده ایم. قرار است به زودی بخش تورکمنی را هم اضافه کنیم و اگر همکارانی به زبان‌های دیگر افغانستان بیابیم، آن زبان ها را نیز اضافه خواهیم کرد.

علاوه بر صد کتاب، قرار است به زودی یک البوم ترانه برای کودکان نشر کنیم و تا پنج ماه آینده کار روی اولین فلم انیمیشن بر اساس یکی از کتاب های گهواره «شهر مومی» تمام می شود. این انیمیشن علاوه بر زبان های فارسی، اوزبیکی و پشتو، به زبان های کردی و عربی نیز دوبله خواهد شد تا هدیه‌ای باشد از طرف کودکان افغانستان به کودکان جنگزدهٔ عراق و سوریه. تا یک ماه دیگر یکی از کتاب های ما به نام «لحظه ها» توسط یک انتشارات امریکایی به زبان انگلیسی نشر می شود.

نشر این همه کتاب به صورت پی دی اف هم خرج داشت. ما به برخی از نقاش ها و به اکثر صفحه آرا ها باید پول می دادیم تا برای ما کار می کردند. این پول را اعانهٔ اعضای گهواره و دوستان اعضای گهواره تأمین می کرد/می کند.

چند روز پیش به هند رفته بودم تا با یک مؤسسه جاپانی که کارش حمایت از چنین ابتکارهاست، مذاکره کنیم. مذاکره کردیم و آنها تعهد کردند هزینهٔ چاپ دو کتاب ما را بر عهده بگیرند. مطابق آن قرارداد- برای نویسنده ها هم حق الزحمه در نظر گرفته اند. اما چون نویسنده/مترجم آن دو کتاب ذبیح مهدی، داکتر منیر احمد و من هستیم، ما این حق الزحمه را هم خرج چاپ دو کتاب دیگر می کنیم. در کل چهار کتاب را از آن کمک چاپ می کنیم. وقتی خبر مذاکره با جاپانی ها را در فیسبوک منتشر کردم، مصدق پارسا، روزنامه نگار جوان و مشهور افغانستان، از ذبیح مهدی و من پرسید، چرا کتاب های بیشتر را چاپ نمی کنید. گلالی از جاجی، فریدون از پنجشیر، بختاور از یکاولنگ و باتور از قیصار چطور می تواند به انترنت دسترسی پیدا کند و این کتاب ها را بخوانند؟

گفتیم: ما پول نداریم. پیش سیاسی های پولدار امروزی هم نمی ایستیم. عرضهٔ نوشتن «پروپوزل» به مؤسسات خارجی هم در ما نیست.
این شد که او آستین بر زد و کارزار «هر کودک، یک کتاب»، «هر ماشوم یو کتاب» و «هر باله بیر کتاب» را به راه انداخت که نتیجه اش ما را هم حیران کرد.

حالا علاوه بر آن چهار کتابی که به کمک جاپانی ها منتشر می کنیم، برای چاپ ده هزار جلد کتاب دیگر با این کارزار کمک دریافت کرده ایم. اداره های مختلف دولت افغانستان به این کارزار علاقه گرفته اند. وزارت معارف قول داده است کتاب های ما را به کتابخانه های مکتب های روستایی در سراسر افغانستان منتقل کند. چندین رسانهٔ داخلی و خارجی کارزار ما را زیر پوشش قرار داده اند و حدود ۱۲۰ نفر رضاکار ثبت نام کرده اند که به گهواره کمک کنند. چه کمک هایی؟ سهم گیری در نقل و انتقال کتاب، خواندن کتاب به کودکان در کودکستان ها و مکاتب ابتدایی شهرها و لایات افغانستان…

کمترین مبلغ کمک به ما ۵ دالر امریکایی و بیشترین آن ۱۶۰۰ دالر امریکایی بوده است. ۱۶۰۰ دالر را جوان پشتونی در کابل به رییس گروه گهواره آقای ذبیح مهدی تحویل داده است و از جملهٔ کتابهایی که سفارش کرده منتشر شود، یکی به زبان اوزبیکی است. وقتی از این باخبر شدم، اشک شوق چشمهایم را درخشاند. آنانی که بر طبل نفاق قومی در افغانستان می کوبند، به قول همزبانان ایرانی، سرنا را از سر گشادش می زنند. اگر اراده سیاسی باشد، نفاق قومی خیلی زود قابل برچیدن است.

این گزارش کوتاه را از ساختن مؤسسه گهواره نوشتم تا شما اگر توان مالی دارید، به گهواره پول بفرستید؛ اگر توان نوشتن دارید، برای گهواره بنویسید؛ اگر توان ترجمه دارید، آستین بربزنید و ترجمه کنید؛ اگر هیچ کدام این سه را ندارید، کتاب های گهواره را به کودکان تان بخوانید. حد اقلش این است که کتابهای گهواره نمی گذارند کودکان تان (در بیرون از افغانستان) بدون زبان مادری بزرگ شوند و اگر دور و بر تان کودکی نیست، به دوستان تان که کودک دارند و از وجود گهواره خبر ندارند، خواندن کتاب‌های ما را توصیه کنید.
—
مسئولان گهواره:
ذبیح مهدی-رییس
ندا فرحت- معاون
نوید صدیقی- مدیر اداری
مهدی نایاب- مذاکره کنندهٔ گهواره برای دریافت حق چاپ از ناشران کتابهایی که ما ترجمه می کنیم
آرزو آریاپور- سخنگو
منصوره خلیلی- مدیر وبسایت
داکتر منیر احمد- دبیر بخش پشتو
استاد محمد حسن تولقین- دبیر پخش اوزبیکی
حضرت وهریز – سردبیر
و ده ها نویسنده، نقاش و مترجم

امیدوارم شما را قناعت داده باشم به گهواره کمک کنید و به کارزار «هر باله، بیر کتاب» «هر ماشوم، یو کتاب»، «هرکودک، یک کتاب» و «هرچاغه بر کتاب» بپیوندید.