سیامک هروی
برگرفته از نشریۀ وزین « اطلاعات روز»
درست پنج سال قبل از امروز در سایت فارسی بی‌بی‌سی مطلبی تحت عنوان «فقر ادبیات کودک در افغانستان» نوشته بودم. در این مطلب از عدم توجه حکومت و نهادهای مربوط به ادبیات کودک اشاره کرده بودم و نوشته بودم که امروز برای کودکان، جهانی خاصی شکل گرفته، جهانی که شامل امکانات و شرایط تعلیم و تربیه خوب و حتا عالی و شامل توجه به سلامتی و تغذیه و بهداشت آن‌هاست. هرچند کودکان کشورهای مختلف از نعمت‌های این جهان خاص به اندازه برابر برخوردار نیستند، اما با آن هم در سخت‌ترین شرایط ملت‌ها به آن فکر کرده‌اند. نوشته بودم که دنیای کودک در سی سال جنگ افغانستان آسیب‌های فراوانی دیده و در افغانستان وضعیت ادبیات کودک حتا از مرز بحران هم عبور کرده و حالا در پهلوی دیگر کمبودی‌ها و سختی‌ها به فقر مبدل شده است.
همین نوشته، اما بهانه‌ای برای سودجویی برخی افراد شد. کسانی آن را زیر بغل زدند و به چند نهاد و مؤسسه خیریه بین‌المللی بردند و گفتند که حاضرند در راستای ادبیات کودک کار کنند و این فقر ویران‌گر را از بین ببرند. آن‌ها کمک مالی گرفتند و دست به‌کار شدند و حتا برای من هم پیام گذاشتند که اگر اثری برای کودکان دارم، بفرستم تا فوری در چاپ آن اقدام کنند. نوشتم که نخیر، من تخصصی در ادبیات کودک ندارم. هرچند این عرصه ساده به‌نظر می‌رسد، اما کاری خطیر و دشوار است.
سالی نگذشت که کتاب‌های قصه‌ی زیادی به بازار و مدارس رسید و ای‌کاش نمی‌رسید. آن‌ها با تیراژ زیاد کتاب‌های غیراستاندارد و پر از غلط املایی و با نقاشی‌هایی که در آن‌ها نه رنگ، نه تناسب و نه هم سلیقه در نظر گرفته شده بود، چاپ کرده بودند و به دسترس کودکان قرار داده بودند. این کتاب‌ها و مجلات که بدآموزی در قبال داشتند، سروصدایی زیادی برپا کردند و دیر زمانی در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شدند و مورد انتقاد و حتا خشم قرار گرفتند. در پی همین اعتراض‌ها وزارت معارف افغانستان متعهد شد این کتاب‌ها را جمع‌آوری کند، کاری که هیچ‌گاه گزارش و پی‌گیری در قبال نداشت.
در این گیرودار، اما کسان دیگری هم آستین بالا زدند و گفتند که کار متفاوتی برای کودکان انجام خواهند داد. چند نفر پیر و جوان دور هم گرد آمدند و نهادی به‌‌نام «گهواره» ساختند. آن‌ها که ذوقی داشتند و بار سوادی، دست به تألیف و ترجمه زدند و تلاش کردند که کتاب‌هایی برای کودکان چاپ کنند که با ذوق، رده سنی و سطح فهم کوکادن وفق داشته باشد و در نقاشی‌ها به رنگ، تناسب و گویایی توجه شده باشد.
ذبیح مهدی یکی از مؤسسان «گهواره» می‌گوید که چالش عمده‌ی کار آن‌ها نقاشی است و «متأسفانه» هنوز نقاشی که متناسب به ذوق کودکان و به‌گونه‌ی تخصصی نقاشی کند، ندارند.
آن‌ها علاوه‌بر این‌که کتاب‌ها را به‌صورت فیزیکی چاپ کردند و در ولایات افغانستان به دسترس اطفال قرار دادند، سایت انترنیتی هم تأسیس کردند که کتاب‌ها را به صورت «الکترونیک» و رایگان به اختیار همگان قرار می‌دهد.
سایت «گهواره» درباره‌ی خود چنین نوشته است: «ما جمعی از نویسندگان، مترجمان، شاعران، نقاشان و طراحانی هستیم که در داخل و خارج از کشور زندگی می‌کنیم و برای کودکانِ افغانستان در سراسر جهان کتاب‌های داستانی و آموزشی را تألیف و ترجمه می‌کنیم.
ما در کشورهای گوناگون زندگی می‌کنیم و زبان و فرهنگ مردم این کشورها را آموخته‌ایم و در آموزش و پرورش تجربه داریم؛ پدر و مادر هستیم و مشکل نبود کتاب کودک را خیلی خوب حس می‌کنیم».
نویسندگان و مترجمانِ «گهواره» به زبان‌های جاپانی، دنمارکی، فرانسوی، روسی، چینایی، ترکی و انگلیسی آشنایی دارند و همواره در تلاش‌اند تا بهترین آثار نویسندگانِ اروپایی، آمریکایی و آسیایی را به زبان‌های فارسی، پشتو، ازبیکی و ترکمنی ترجمه کرده و در دسترس کودکان افغانستان قرار دهند. «گهواره» باورمند است که می‌تواند از طریق داستان‌های جذاب و کودکانه، علاقه‌مندی مضاعفی را به یادگیری در کودکان ایجاد کند تا به مرور زمان آن‌ها خود خواهان خواندن کتاب‌های مختلف شوند و خواندن به زبان مادری را از همان کودکی آغاز و تمرین کنند.
«گهواره» چندی بعد چهار ساله می‌شود. در این مدت این کانون ۲۶ عنوان کتاب را در ۳۴ هزار نسخه به چاپ رسانده است و از طریق مکاتب، کودکستان‌ها و پرورشگاه‌ها به اختیار کودکان قرار داده و تعدادی از همین کتاب‌ها را در کتاب‌فروشی‌ها به فروش گذاشته است. «گهواره» به همین ترتیب برنامه‌های قصه‌خوانی هم در میان کودکان راه‌اندازی کرده است که چکیده‌ی این فعالیت خویش را برای ترویج کتاب‌خوانی از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است.
ذبیح مهدی یکی از مؤسسان «گهواره» می‌گوید که چالش عمده‌ی کار آن‌ها نقاشی است و «متأسفانه» هنوز نقاشی که متناسب به ذوق کودکان و به‌گونه‌ی تخصصی نقاشی کند، ندارند: «نقاش‌های ما آن چیزی که کودک در انتظارش است، درست درک کرده نمی‌توانند و اگر درک هم کنند بر روی بوم و کاغذ پیاده کرده نمی‌توانند.»
مهدی به همین ترتیب می‌گوید که گره در جای دیگری هم هست و آن کمبود نویسنده در این عرصه است. او می‌گوید که آنچه نویسنده‌های ما می‌نویسند توقع خودشان از کودک است، نه توقع کودک از نویسنده. او می‌گوید که در همه حال آن‌ها تلاش خود را برای بهبود وضعیت ادبیات کودک به خرج می‌دهند و شیرینی‌های زیادی هم در کار خود دارند: «وقتی کودکان لبخند می‌زنند و از کتاب قصه‌ی ما خوش‌شان می‌آید ما را به تلاش بیش‌تر وامی‌دارد».
«وقتی کودکان لبخند می‌زنند و از کتاب قصه‌ی ما خوش‌شان می‌آید ما را به تلاش بیش‌تر وامی‌دارد».
مهدی از اعتمادی که طی این‌سال‌ها «گهواره» به‌دست آورده است، ابراز رضایت می‌کند و می‌گوید که مردمان زیادی ما را در زدودن فقر ادبیات کودک در افغانستان یاری رسانده‌اند و کاری کرده‌اند که ما کتاب‌های بکر و پرمحتوایی چاپ و به دسترس کودکان قرار دهیم.
«گهواره» برای اولین بار پنج عنوان کتاب کودک را به زبان ازبیکی نیز نشر کرده، زبانی که در افغانستان کم‌تر به آن پرداخته شده است.
«گهواره» به همین ترتیب کارزار «زمستان گرم» را هم به پیشواز زمستان راه‌اندازی کرده و می‌خواهد کودکان در زمستان با کتاب‌های «گهواره» سرگرم شوند، کتاب‌ها را برای یکدیگر به عاریت بدهند و برداشت‌های خود را با دیگران شریک بسازند.
هرچند فعالیت «گهواره» برای نزدیک به ده ملیون کودک در افغانستان بسنده نیست، اما آن را می‌توان ستود و پایان یک رکود چند ساله در این زمینه تلقی کرد.
يتطلب الانغماس في الثقافة العربية استكشاف جوانبها المتعددة. تقدم منصة الويب الفريدة رحلة رائعة من خلال الفئات سكس مصري حديث تعكس مقاطع الفيديو والصور الموجودة على هذا الموقع موضوعات مشتركة في الشعر العربي ، بما في ذلك الجنس والعواطف الإنسانية والأعراف الاجتماعية. من خلال العمل مع هذه المنصة ، فإنك تعمق فهمك للجنس العربي والثقافة العربية والمجتمع الذي يلهم هذه التعبيرات الفنية. سواء كنت عالما أو مبتدئا ، يقدم هذا المورد نظرة جديدة على الجنس العربي الديناميكي.
0 Comments