س.ح. روغ

صلح امر جوانان و زنان افغان است!

ملاقات هانوی بین سران امریکا و کوریای شمالی بیش از این که نتیجه بیاورد، سوال آورد؛مطبوعات گزارش دادند که چیزهای خلاف معمول بر جریان این ملاقات سایه انداخته بودند؛
ملاقات به دعوت رییس جمهور امریکا دایر شد و ازجانب رییس جمهور امریکا قطع شد؛ کدام اعلامیۀ مشترک صادر نه شد؛ کیم به میز چاشت حاضر نه شد؛ دو ساعت بعد پریزیدنت ترامپ در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که کوریای شمالی تقاضا داشت که ما همه تعذیرات اقتصادی را رفع کنیم، اما ما این کار را نمی توانیم؛ یک روز بعد وزیرخارجۀ کوریای شمالی این اظهارت را رد کرد؛
پریزیدنت ترامپ پس از ظهر ویتنام را ترک کرد؛ چند ساعت بعد از ان که ترامپ هانوی را ترک کرد، کیم دوباره ظاهر شد وبا رییس دولت ویتنام خداحافظی کرد؛ مطبوعات گفتند کسی ندانست که کیم در این مدت درکجا بود؟عجب تر این که کیم با یک قطار زرهپوش از طریق زمینی و از راه چین به ویتنام سفر کرد؛
مطبوعات امریکا گفتند که پریزیدنت ترامپ بدون آمادگی لازم به این ملاقات رفته بود! وزیر خارجۀ آلمان گفت یک فرصت مهم برای کاهش تشنج در جهان استفاده ناشده ماند!
•
وضعیت هند وپاکستان کماکان متشنج ماند؛ مطبوعات از یک جنگ تمام عیارهوایی میان دوکشور خبر دادند؛ درگفتار قبلی نوشتیم که ژیوپولیتیک جنگ پایانتر لغزیده است؛ «پولیتیک» از پاکستان هم پایانتر لغزید و به نفع هند متمرکز شد؛ وزرای خارجۀ امریکا و روسیه و چین از هند حمایت کردند؛ وزیر خارجۀ امریکا به هند از همکاری های دو جانبۀ امنیتی اطمینان داد؛ چین که با هند اصلاً میانۀ خوبی ندارد، وبا پاکستان نه تنها دوستی عنعنوی دارد، بل سرمایه گذاری های بزرگی در پاکستان داشته است، طی انکشافات اخیر از هند حمایت کرد؛
اما این به چی معناست؟
معنا این که امریکا سفارش هند برای طیارات جنگی را پذیرفته است که طیاره های اف-16 پاکستان را ازمیدان خارج می کند؛ روسیه اخیراً سفارش هند برای خریداری طیاره های اضافی جنگی را پذیرفته است؛ و اگر چین هم حاضر نه شود که به پاکستان طیارات جنگی بفروشد، پس پاکستان در جنگ هوایی در مقابل هند خلع سلاح می شود؛
معنای این سخنان این است که جامعۀ جهانی مشترکاً بالای پاکستان فشارمی آورد تا از سیاست صدور جنگ وتشنج در آفغانستان منصرف شود، وبه استقرار صلح درافغانستان کمک کند؛ یک مقام نظامی ایران بار نخست اظهار داشت که مسوولیت ادامۀ کشتار و ویرانی در افغانستان بدوش پاکستان است؛
پرویزمشرف، که بیچاره خودش از مریضی «ایدز چُره» ناف چرخک شده است، گفته است که هند قادر است پاکستان را درهم بکوبد؛مشرف به عمران خان توصیه کرده است که، خاله صدقیت، تو باید موفق شوی که اسراییل را از مدار هند خارج کنی؛ اگر نی، پاکستان را بر دارِ خوارج کنی!
بدینسان پاکستان به تقصیر خودکلان بینی بیجای، در منگنۀ فشار لغزیده است؛ هند بدون کدام شبهه روشن ساخته است که در سیاست خود در برابر پاکستان کاملاً جدی است؛ هند به داکتر خلیلزاد روشن ساخته بود که سیاست خود دربارۀ افغانستان را تغییر نمی دهد؛ مودی گفت دهلی جدید از فشار های گوناگون استفاده خواهد کرد تا پاکستان را مجبور به پایان دادن حمایت از دهشت افگنی کند! چین که در انتظار آمدن آرامش در افغانستان است، در همه «بنادر» افغانستان تسهیلات بندری اعمار کرده است؛ پاکستان با لجاجت تحولات اساسی اقتصادی بدورادور افغانستان را مزاحمت می کند! اگر پاکستان از نیات آشکار و پوشیدۀ خود در برابر افغانستان{و هند؛ و اینک ایران هم} منصرف نه شود؛ نابود خواهد شد!
عمران خان وضعیت کنونی پاکستان را فهمید:
عمران خان پیشنهاد کرد با مودی ملاقات کند؛ و عمران خان پیلوت هندی را آزاد کرد؛
اردوغان اعلام کرد که جنگ هند و پاکستان به نفع کسی نیست؛ یعنی به نفع پاکستان نیست؛ و آمادگی ابراز کرده است که میانجی گری کند؛این که فضای متشنج کنونی به یک جنگ وحشتناک مبدل نشود، این نیاز به عقل سلیم در پاکستان دارد!
قریشی هم کترۀ سفیر خود در کابل را پتره کرد که اگر جنگ شود، پاکستان طالبان را به میز مذاکره حاضر نمی کند؛ با این قُلُخ خشک راول پندی هیچ دیوال پندیده خاطر نه شد. گپ قوی را ملا ضعیف گفت: «دوران فشار گذشته است؛ معاملۀ پاکستان و هند؛ بالای مذاکرات تاثیری ندارد»؛
مذاکرات دربارۀ وضعیت در افغانستان ادامه یافت؛ داکتر خلیزاد بار نخست با ملا برادر ملاقات کرد و اعلام کرد که مذاکرات دوحه موثربوده اند؛ معنا این که ملا غنی برادر به ملاقات با داکترغنی توافق کرده باشد؛ غنی به مطبوعات گفت طی سرتاسر دورۀ کار وی، این تاکید از وی بوده است که باید با طالبان مذاکره شود؛
فرستادگان امریکا و روسیه دربارۀ افغانستان درترکیه ملاقات طولانی داشتند؛ مطبوعات گفتند هر دوطرف تاکید کردند به مردم افغانستان فرصت داده شود که خود شان دربارۀ سرنوشت خود تصمیم بگیرند!
به این ترتیب آمادگی برای تدویرلویه جرگه درکابل با این سوال گره می خورد که آیا افغانان که چل سال است عادت کرده اند دستمال و پامال خارجی باشند، آیا حقیقتاً هنوز استعداد و تدبیر دارند یک ارادۀ ملی را تبارز بدهند؟بدون تردید این سوال در گام اول به طالبان بر می گردد؛ اما ما همه آیا حقیقتاً بدقت آگاهی داریم که هیچ جناح در افغانستان نمی تواند خود را از تقصیر جنگ 40 ساله تبرئه کند؟ طالبان در این روزها پتاقی پرانی را تشدید بخشیده اند تا گویا در مذاکرات امتیاز بگیرند؛ مطمیناً آدم های هوشیار در قطار طالبان آگاه اند که در مذاکرات جاری نه تنها گپ برسر این نیست که طالبان برای امتیاز بیشتر جگره کنند؛ بل حتی گپ برسر این هم نیست که تاریخ از طالبان در مقام کدام رقم نیرویی یاد کند که «آزادی لپاره جگړه» کرده باشند! وانگهی حکمتیارکه همواره از پهلوی چپ طالبان برخاسته است، اطلاع داد که بیشتر اعضای طالبان از جنگ خسته شده اند و خواستار تأمین یک «صلح مطمین» در کشور هستند؛
طالبان به پاره پاره کردن مردم پایان بدهند! اینان که شما می کُشید، اینان جوانان خود ما هستند!!
قَسَم به قلم که در این سَلَّم، نه در نون، نه در اکنون، و نه در مکنون، کدام قِسِم ریب نیست!
در غلغلۀ این همه حوادث، نخستین بارچالانی اموال صادراتی افغانستان از بندر چابهار صورت گرفت؛ جوانب هند و ایران افغانستان از این رویداد مهم استقبال کردند؛
داکتر غنی طی صحبتی گفت که افغانستان دیگر یک کشور وارداتی نیست؛ افغانستان از این پس یک کشور صادراتی می شود؛ میزان صادرات افغانستان طی سال 2019 دو برابر خواهد شد و به دو میلیارد دالر خواهد رسید؛ داکتر غنی گفت که سه عامل دراین تحول نقش داشته اند: تحول در دیدگاه حکومت داری، و تحول در نحوۀ ارتباط دولت با سکتور خصوصی؛ تحول در نحوۀ ارتباط با همسایه ها؛ داکتر غنی در رابطه با راه ابریشم {و راه لاجورد} گفت که این راه افسانه‌ ای بود که امروز به واقعیت تبدیل شده است و افغانستان را به چهارراه آسیا تبدیل کرده است؛ و داکتر غنی گفت افغانستان اینک به کانون تحرک مبدل شده است. افغانستان دیگر یک کشور محاط به خشکه نیست!
درهمین رابطه تلویزیون دولتی افغانستان مصاحبۀ جناب سفیر ایران در افغانستان را نشر کرد؛ جناب سفیر ایران گفت بندرچابهار نشانۀ یک درک نو از همگرایی منطقوی همکاری منطقوی است؛ و گفت این همکاری بر اساس یک درک روشن ازمنافع متقابل انکشاف می کند؛ حقیتاً یک سوال بسیارجدی است که پاکستان چرا نمی تواند این حقیقت را درک کند، و چرا درنسخۀ زنگ زده و خونین«صدورتشنج و جنگ به افغانستان» بند مانده است؛ فقط یک رقم ذکر می کنیم:
صادرات پاکستان به افغانستان از پنج ملیارد دالر به یک ملیارد دالر کاهش یافته است!
•
در افغانستان انتخابات باردگر به تعویق افتاد؛ با توافق داکترغنی مسوولیت سازماندهی و تدویر لویه جرگه بدوش حامد کرزی خواهد بود؛ اینک فرصت تاریخی فرا می رسد که کرزی نشان بدهد مصلحت وطن برای وی بالاتر جای دارد؛ در انترنت این سخن در دوران بود که گویا کرزی کوشش دارد در این لویه جرگه برای کدام حکومت موقت دو ساله تصمیم گرفته شود؛ این سخن دقیق نیست؛ کرزی با صراحت این موضع داکترغنی را اختیار کرد که حکومت موقت یک طرح غلط است؛
لحظه بسیار باریک است؛ فُرصت را با پخش گپ های سربخود هدر ندهیم!
جوانان و زنان افغانستان باید با همه نیرو وتوان، وبا قبول همه قربانی، فعالانه وارد میدان سیاست شوند ولگامِ گسیختۀ حوادث را در دستان خود بگیرند!
اگر قرار است که صلح جوانان و زنان افغانستان را ازنظر نیندازد؛ پس جوانان و زنان افغانستان به رسالت خود برای آوردن صلح از نو نظر بیندازد!
دوران ملالی ها و ژاندارک ها گذشته است؟ شاید!
اما گریتا تونبرگ دختر شانزده سالۀ سویدنی ثابت ساخت که برای امرهمگانی نباید منتظر ظهور قهرمانان بود؛ گریتا تونبرگ، بنام محیط زیست، دیروز هزاران جوان را در هامبورگ به حرکت آورد!
مسلماً جوان افغان، دختر افغان، می تواند بنام «زیست» وارد میدان شود!
جوانان و زنان افغانستان، صلح امر شماست!
خیابان ها از غیرحاضری شما خاک بر سر ریخته اند!
ثابت بسازید که نیروی اصلی تعیین سرنوشت وطن، نیروی اصلی آوردن صلح، شما هستید!

 ادامه دارد