واصف باختری
کابل، هفتم جدی ١۳٧۴ (عکاسی: سياه سنگ)
خاموشــی ليلا صــراحت روشــنی
واصف باختری
خاموشی ليلا صراحت روشنی، شاعر، پژوهنده و نويسندهء توانا، ضايعهء بزرگيست برای ادبيات و فرهنگ معاصر ما. ليلا صراحت روشنی که ميتوان گفت شعر را در خون خود داشت، شعر را به عنوان ارثيهء معنوی از پدر به دست آورده بود، و هم در زمينهء شعر کهن، طبع آزمايی و تمرين کرده بود، خيلی زياد. مخصوصاً در غزلسرايی، سرودن رباعی و دوبيتی دست بلندی داشت، و هم در سرايش شعرهای مطابق پيشنهادهای نيما و هم در شعر آزاد. ميتوان به اين نتيجه رسيد که در همهء اين زمينه ها با توانايي و با قدرت شعر سروده و آثار پر ارزشی از خود به يادگار مانده است.
گذشته از شعر در نثر نويسی تجربه و توانايی زياد داشت و امروز ما مقالات زيادی از او در دست داريم که ارزش خاص خود را دارند. همچنان ليلا صراحت روشني در کار پژوهش ادبی از خود چيره دستی نشان داده است و ما يادگارهای ارزشمندی در اين هم از وی در دست داريم.
او در زمينهء روزنامه نگاری هم کارهای چشمگير و موفقانه انجام داده و دوستاران و علاقمندان ليلا ميدانند که باری مدير مسؤل جريدهء «ارشاد النسوان» در کابل بود، و دو سال هم در هالند نشريهء «حوا در تبعيد» را انتشار ميداد.
هر دو نشريه از نشريه های بسيار خوب و از لحاظ محتوا خيلی غنامند هستند. و ليلا صراحت روشنی از آن شاعران و نويسندگانی بود که از فرهنگ بسيار غنی و دانش وسيع بهره ور بود. وی با متون معتبر نظم و نثز زبان فارسی دری آشنايی بسيار عميق داشت و در تاريخ اطلاع وسيع اندوخته بود.
از لحاظ سجايای شخصی، شخصيت بسيار فروتن، آزرمگين، مردمگرا، بی ادا و خيلی از اين مقارن اخلاقی بهره ور بود. او از شاعرانی بود که آنچه ما علوم بلاغت ميگوييم يعني در معانی و بيان و همچنان در بحث عروض و قافيه مطالعات قابل توجه داشت، و در ادبيات جهان از طريق ترجمه ها مطالعات زياد داشت.
ليلا صراحت روشنی که ازغنايم نوادر روزگار بود با تأسف از دست رفت. برای همه شاعران و نويسندگان کشور ما مخصوصاً براي خانمها و دوشيزگانی که رهسپر راه ادبيات هستند، عمر دراز آرزو ميکنم و روان ليلا صراحت روشنی را شاد و خاطرهء او را جاودانه ميخواهم.
برگرفته از هفته نامه اميد، شماره 640، مؤرخ 26 جولای 2004