یاد نامهء غبار
د یدگاههای تازه بر زنده گی و
شگرد های تاریخ نگاری
میر غلام محمد غبار
( پرتو نادری
)
اگر بگویم که خبر داغ در روز
نهم جوزای ((1357)) خورشیدی در کابل خبر آزادی کتاب افغانستان در مسیر تاریخ
بود به هیچصورت سخنی گزافه یی نگفته ام.
به زبان دیگر می شود گفت که در مقیاس تاریخ مطبوعات و چاپ کتاب در افغانستان
این یگانه حادثهء بزرگی بود که در آن روز رخ داده است.
روزگار هیاهو بود و روزگار طبل کوبیدن بر بام های سرخ پیروزی.
روزگار تسلط رنگ سرخ بود بر رنگهای دیگر.
با
این حال خبر آزادی کتاب افغانستان در مسیر تاریخ چنان قوی و تکان دهنده بود که
فکر می کردی همهء این هیاهو در زیر چتر گستردهء این خبر فرو رفته و خاموش شده
است. آن روز را می شود روز غبار در کابل خواند.
آن هایی که کتاب می خواندند و آن هایی که روزانه چند ساعت وقت خود را در جستجوی
کتاب های تازه و قدیمی در کنار دیواره های مقابل هوتل آرین در پل باغ عمومی
سپری می کردند همین که به هم می رسیدند از رهایی کتاب افغانستان در مسیر تاریخ
به یکدیگر مژده می دادند.
افغانستان در مسیر تاریخ یازده
سال در توقیف مانده بود و این امر را می توان به مفهوم توقیف تاریخ نویسی
درافغانستان تلقی کرد.
با
دریغ افغانستان در مسیر تاریخ زمانی از زندان بیرون شد که نویسندهء بزرگوار آن
میر غلام محمد غبارچیزی کم دو ماه پیش جامعهء فرهنگی افغانستان را بر گلیم سیاه
سوگ نشانده بود.
من در آن روزگار در لیسهء حبیبیه در شهر کابل آموزگار بودم با دریغ تا رفتم و سه صد افغانی جهت خرید کتاب فراهم کردم دیگر در روز سوم غرفهء فروش کتاب بسته شده بود. کتاب تمام شده بود. ظاهرا سه هزار جلد افغانستان در مسیر تاریخ درهمان دو روز نخستین به فروش رسیده بود. این امر خود در تاریخ مطبوعات افغانستان نیز رویداد یگانه ییست که تا هنوز تکرار نشده است.
بعد تر زمانی که نورالله تالقانی رییس کمیتهء طبع و نشر بیهقی بود افغانستان در مسیر تاریخ در خارج کشور چاپ شد. همین که کتاب به کابل رسید همراه با آن شایعهء بزرگی در تمام شهر پخش شد که در کتاب دستبرد زده شده است. با این حال این شایعه نتوانست سبب آن شود تا شمار علاقه مندان کتاب را کاهش دهد. حالا دیگر کتاب افغانستان در مسیر تاریخ نه تنها در کابل بل در بخش بیشتر ولایات افغانستان نیز راه پیدا کرده بود.
برای خواندن مکمل اين مطلب، به شکل PDF، لطفاً روی اين نوشته کليک کنيد.