اکرم عثمان
فقدان يک مورخ و دانشمند بزرگ
در چند روز اخير کشور ما يکی از بهترين و شايسته ترين فرزندانش را از دست
داد. اين فرزند گرانمايه و گران ارج ، استاد عزيز الدين وکيلی پوپلزايی بود.
استاد فقيد فرزند حاج نظام الدين وکيلی می باشد. که در 1297 ش در شهر کابل
چشم بدنيا گشوده است. در دانشنامهء ادب فارسی در افغانستان در اين باره
چنين می خوانيم:
خوش نويس شاعر و تاريخ نگار افغان از قبيلهء ايوب زايی
از قوم پوپلزايی است. محمد ولی خان پوپلزايی از مردان قدرتمند دورهء
پادشاهی احمد شاه درانی بود. پدرانش از سه نسل پيش از او وکيل بودند و او
تخلصش را به همين سبب وکيلی برگزيد. وکيلی در 1917 کار در مطبوعات را آغاز
کرد و با مجلهء آريانا، هنر ، عرفان، کابل ، ژوندون، سالنامهء کابل و
روزنامه های انيس، اصلاح ، هيواد و طلوع افغان عمکاری قلمی را آغاز کرد.
استاد در 1342 ش از سوی دولت افغانستان لقب هفت قلمی را حاصل کرد. استاد
مدت زمانی عضو مجلس مشورتی علمی وزارت اطلاعاتو کلتور و نيز عضو شورای عالی
آرشيف ملی بود. او به منظور مشارکت در سيمينار های علمی سفر هايی به روسيه
به روسيه و عراق داشت. شماری از آثار آماده چاپ وی از اينقراراند: تاريخ
مطابع و جرايد افغانستان، تاريخ ابداليان قبل از زمان سلطنت اعليحضرت احمد
شاه غازی : نگاهی به تاريخ طالبان علوم در دو قرن اخير که در آن به به نظم
و نثر، از شخصيت هايی که در راه صلح ، امنيت استقلال و تمدن اسلامی
افغانستان خدمت کرده اند ياد کرده است.
و آثار چاپ شدهء استاد از اينقرار اند:
احمد شاه وارث امپراتوری افغانستان در دو جلد کابل ( 1359 ش)
تيمور شاه درانی ( کابل 1333 ش).
دره الزمان فی تاريخ شاه زمان ( کابل 1337 ش) ،
هنر خط در افغانستان در دو قرن اخير 1342 ش.
تاريخ خرقهء شريف قندهار ( کابل 1346 ش) .
منظومهء بزرگذاشت سيد جمال الدين افغان ( کابل 1355 ش).
چاپ ديوان رحمن بابا، فرهنگ کابل باستان،
غزنه در دو قرن اخير، دارالقضاء در افغانستان
رسالهء برگهای خزانی،
چاپ ديوان اشعار تيمور شاه درانی ( کابل 1356 ش)
و غيره...
آن دانشمند متعهد، وطندوست و عاشق تعالی افغانستان، حدود هشتاد سال زندگی
کرد و در تمام مراحل زندگی با تمام توان برای مجدو احيای فرهنگ ميهنش قلم
زد و جد و جهد کرد.
او از مفاخر تاريخ افغانستان بود و وفاتش ضايعهء جبران ناپذير شمرده می شود.
کلوپ قلم افغانها در سويدن فقدان اين دانشمند شهير را به خانواده و
روشنفکران افغانستان تسليت عرض می کنند.
خدايش بيامرزد و غريق رحمت گرداند.
«»«»«»«»«»«»